Voor de onroerendezaakbelasting worden jaarlijks alle onroerende zaken binnen de gemeente gewaardeerd. De Belastingsamenwerking gemeenten & hoogheemraadschap Utrecht voert deze herwaardering uit. Door marktontwikkelingen kan de WOZ-waarde fluctueren. Het is staand beleid deze fluctuatie, bij een nieuw WOZ-tijdvak, te corrigeren in het OZB-tarief. Een stijging van de totale waarde van het onroerend goed leidt normaliter tot een daling van het tarief, een daling tot een verhoging van het tarief.

Op 1 januari 2020 begint een nieuw WOZ-tijdvak met waardepeildatum 1 januari 2019. Deze geeft de marktontwikkeling tussen 1 januari 2018 en 1 januari 2019.

Voor het WOZ-tijdvak met waardepeildatum 1 januari 2019 houden wij rekening met een gemiddelde prijsstijging van 9% voor woningen. Voor niet-woningen houden wij rekening met een gemiddelde prijsstijging van 2%. Deze percentages komen uit de Mei-circulaire 2019 en geven de landelijke trend weer. De cijfers zijn dus niet specifiek voor onze gemeente. Op basis van bovenstaande gemiddelde prijsstijging voor de waarde van woningen/niet woningen, de HICP stijging en de extra te realiseren opbrengst van 14,5%, als gevolg van de ombuigingen (spoor 3), houden wij voor 2020 voorlopig rekening met de in onderstaande tabel genoemde tarieven.

Voorlopige tarieven Onroerendezaakbelasting

In december 2019 ontvangen wij van BghU de definitieve waardeontwikkeling van het onroerend goed voor onze gemeente. Op basis van deze waardeontwikkeling berekenen wij de definitieve tarieven.

In dit tarief is rekening gehouden met de HICP en als gevolg van de ombuigingen (spoor 3) een extra te realiseren opbrengst van 20%. Voor 2020 resulteert dit in de onderstaande tarieven.

Hondenbelasting                              (€)

BghU controleert jaarlijks 20% van het totale woningenbestand op het bezit van honden. Dit betekent dat iedere woning van onze gemeente eens in de vijf jaar wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van één of meerdere honden.

In dit tarief is rekening gehouden met de HICP en als gevolg van de ombuigingen (spoor 3) een extra te realiseren opbrengst van 14,5%. Voor 2020 resulteert dit in onderstaande tarieven:

Forensen-/ Toeristenbelasting                            (€)

Forensenbelasting: Vanuit de ondernemers is er de wens differentiatie in de forensenbelasting aan te brengen. De opbrengsten van de belasting moeten voor de gemeente hetzelfde blijven. We zijn met vertegenwoordigers van de recreatiesector in gesprek over een voorstel voor een alternatieve heffingsmethodiek voor de forensenbelasting.

Toeristenbelasting: Op basis van de verordening 2019 is er een splitsing aangebracht in 2 categorieën. Gezien de toeristenbelasting voor 2019 nog niet is opgelegd berust de exacte onderverdeling in deze twee categorieën op een inschatting.

Wij heffen precario op kabels en leidingen. Sinds 1 juli 2017 is precario op nutsleidingen landelijk afgeschaft. Gemeenten die in 2016 al een tarief voor precario op nutsleidingen hadden, mogen dit nog tot 2022 blijven heffen. Op basis van het overgangsrecht moet het tarief gehandhaafd blijven op het niveau van 2016. Vanaf 2022 ramen wij geen opbrengst meer in de begroting.

In de winkelcentra van Doorn, Driebergen en Leersum zijn BedrijvenInvesteringsZones. De BghU heft deze belasting (volgens de verordeningen) en de gemeente keert deze uit aan de BIZ-verenigingen.

De tarieven voor afval en reinigingsrechten zijn 100% kostendekkend. Evenals voorgaande jaren houden wij bij de vaststelling van de tarieven rekening met de compensabele btw. Het btw-compensatiefonds wordt immers gevoed met geld uit het gemeentefonds. Omdat gemeenten voor de btw zijn gekort in het gemeentefonds mogen zij de compensabele btw toerekenen als kosten bij de bepaling van de hoogte van de tarieven.

Overzicht kostendekkendheid Afvalstoffenheffing / Reinigingsrechten      (Bedragen x € 1.000)

De tarieven voor afvalstoffenheffing worden verhoogd met 11%. Deze verhoging is opgebouwd uit 2,55% HICP en 8,45% voor de te verwachten hogere uitgaven als gevolg van de door het rijk opgelegde belasting op afvalverbranding en de kostenstijging voor de verwerking van vrijwel alle afvalstromen. In programma 11 wordt dit beschreven.

De tarieven voor riool zijn 100% kostendekkend. Evenals voorgaande jaren houden wij bij de vaststelling van de tarieven rekening met de compensabele btw. Het btw-compensatiefonds wordt immers gevoed met geld uit het gemeentefonds.

Overzicht kostendekkendheid Rioolrechten                (Bedragen x € 1.000)

De tarieven voor rioolrecht worden verhoogd met 5,55%. Deze stijging is opgebouwd uit 2,55% HICP en de 3% jaarlijkse toevoeging aan de spaarvoorziening; deze jaarlijkse toevoeging van 3 % is conform de vastgestelde kadernota 2018-2021.

De tarieven voor de marktgelden hebben wij op basis van de uitgangspunten van de Kadernota 2020-2023 geïndexeerd met 2,55% (HICP). Uitgangspunt voor de tarieven is 100% kostendekkendheid.

Overzicht kostendekkendheid Marktgelden                (Bedragen x € 1.000)

In 2019 zijn de voorbereidende werkzaamheden voor de aanpassing van de marktverordening gestart. In 2020 komt een voorstel hoe om te gaan met de kostendekkendheid van de markt.

In de beheer- en tarievenverordening zijn gedifferentieerde tarieven opgesteld om aan te sluiten bij verschillende soorten dienstverlening. Er is in 2020 een stijging te verwachten in het gebruik van de diensten. De opbrengsten en de uitgaven zijn geïndexeerd met 2.55% HICP.

Overzicht kostendekkendheid Begraafrechten                (Bedragen x € 1.000)

Kostendekkendheid totaal 2020                   (Bedragen x € 1.000)

Overzicht kostendekkendheid Titel 1 Algemene Dienstverlening                       (Bedragen x € 1.000)

Titel 1 kent een aantal producten waarvan de leges van rijkswege worden vastgesteld of gemaximeerd. Daarnaast zijn er producten/diensten waarbij er wel ruimte is voor eigen tariefbepaling. De afweging is daarbij tarieven realistisch te houden en tegelijk te streven naar maximale kostendekkendheid.

Overzicht kostendekkendheid Titel 2 Dienstverlening die valt onder de fysieke leefomgeving /omgevingsvergunning                      (Bedragen x € 1.000)

Bij titel 2 zijn de kosten en opbrengsten ongeveer gelijk gebleven. De opbrengsten zijn afhankelijk van ingediende aanvragen en specifiek de grotere bouwontwikkelingen. De raming van de opbrengsten is een schatting op basis van cijfers uit het verleden en verwachtingen in de toekomst. Door de nieuwe Omgevingswet kunnen de inkomsten in de toekomst worden gehalveerd. Dit is afhankelijk van de keuze hoeveel vergunningsvrij wordt in het Omgevingsplan .

Voor het jaar 2020 verwachten we minder grote bouwontwikkelingen. Dit kan betekenen dat de leges via de legesverordening 2020 worden verhoogd. Een aantal jaren terug zijn de opbrengsten voor leges met ca.€ 300.000,- verhoogd.

Gelet op de extra inkomsten door middel van grote bouwontwikkelingen zijn de leges niet verhoogd. Wij verwachten dat deze extra opbrengsten nu wel vertaald moeten worden voor een hogere heffing.

Overzicht kostendekkendheid Titel 3 Dienstverlening doe valt onder de Europese Dienstrichtlijnen                         (Bedragen x € 1.000)

Een groot aantal van de producten en diensten welke vallen onder Titel 3, is vanuit de legesverordening vrijgesteld van leges. Dit maakt dat het met de overblijvende producten niet mogelijk is een kostendekkendheid te bereiken van 100%.

De BghU voert het kwijtscheldingsbeleid uit. Er bestaat uitsluitend een mogelijkheid voor volledige kwijtschelding. Gedeeltelijke kwijtschelding is niet mogelijk. Inwoners met een inkomen tot 100% van het voor hen geldende minimuminkomen komen in aanmerking voor kwijtschelding.
De inkomenstoets wordt in beginsel uitgevoerd op basis van de informatie die via het inlichtingenbureau beschikbaar is. Indien deze informatie ontoereikend is, vraagt BghU aanvullende informatie op.

Kwijtschelding kan worden verleend voor afvalstoffenheffing, rioolheffing en hondenbelasting voor het houden van een eerste en tweede hond.

De betalingscapaciteit van een belastingplichtige bepalen wij aan de hand van het netto besteedbare inkomen, afgezet tegen het normbedrag voor de algemene kosten van het bestaan. In de begroting 2020 houden wij voor het totale kwijtscheldingsbeleid rekening met een bedrag van € 433.000. Ten opzichte van 2019 blijven de lasten voor kwijtschelding gelijk.

De lokale lastendruk wordt bepaald aan de hand van de ontwikkeling van de OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Op basis van raadsbesluiten voor het gemeentelijk rioleringsplan, het afvalstoffenbeleidsplan en de Kadernota 2020, stijgt de lokale lastendruk in 2020.

De stijging is het gevolg van:

•   Aanpassing van de tarieven aan de HICP (2,55%);
•   Aanpassing van de tarieven voor OZB op basis van de ombuigingen (spoor 3) (14,5%);
•   Stijging van de kosten voor afvalinzameling (8,45%);
•   Stijging van de tarieven riool als gevolg van de toevoeging aan de spaarvoorziening (3%);

De exacte stijging voor een inwoner hangt af van de specifieke omstandigheid. In onderstaande tabellen is een overzicht van de lastendruk gegeven waarbij vooral de waarde van het onroerend goed (en dus de af te dragen OZB) een variabele is.

In de onderstaande tabel wordt inzicht gegeven in de stijging van de lastendruk voor eigenaren van woningen, met gezin, met een gemiddelde WOZ-waarde van € 300.000,- op basis van nieuw WOZ- tijdvak 1 januari 2020 met waardepeildatum 1 januari 2019 (waardepeildatum 2018 = € 273.000,-).

Ontwikkeling Lokale Lastendruk op basis van € 300.000               (€)

In de onderstaande tabel wordt inzicht gegeven in de stijging van de lastendruk voor eigenaren van woningen, met gezin, met een gemiddelde WOZ-waarde van € 500.000 op basis van nieuw WOZ- tijdvak 1 januari 2020 met waardepeildatum 1 januari 2019 (waardepeildatum 2018 = € 455.000,-).

Ontwikkeling Lokale Lastendruk op basis van € 500.000               (€)

In onderstaande tabel wordt inzicht gegeven in de stijging van de lastendruk voor eigenaren van woningen, met gezin, met een gemiddelde WOZ-waarde van € 750.000,- op basis van nieuw WOZ- tijdvak 1 januari 2020 met waardepeildatum 1 januari 2019 (waardepeildatum 2018 = € 682.500,-).

Ontwikkeling Lokale Lastendruk op basis van € 750.000               (€)

In de onderstaande tabel wordt inzicht gegeven in de stijging van de lastendruk voor eigenaren van woningen, met gezin, met een gemiddelde WOZ-waarde van € 1.000.000,- op basis van nieuw WOZ- tijdvak 1 januari 2020 met waardepeildatum 1 januari 2019 (waardepeildatum 2018 = € 910.000,-).

Ontwikkeling Lokale Lastendruk op basis van € 1.000.000               (€)

Op basis van het rapport Atlas van de Lokale Lasten 2018 van COELO, het kennisinstituut op het gebied van lokale en regionale lasten, wordt jaarlijks een ranglijst gepresenteerd met de lokale lastendruk per gemeente. Plaats 1 staat voor de laagste lasten, plaats 372 voor de hoogste lasten. Gemeente Utrechtse Heuvelrug staat op plaats 348 voor meerpersoonshuishoudens met een eigen woning en op plaats 364 voor meerpersoonshuishoudens met een huurwoning.

In onderstaande tabel wordt de lastendruk van de gemiddelde gemeente in 2019 weergegeven op basis van het rapport van COELO. Vergelijking van de lasten van de gemiddelde gemeente in 2019 op basis van een meerpersoonshuishouden, met onze lasten op basis van onze tarieven in 2019, verklaart onze plaats op de ranglijst en de hoge lokale lastendruk.

(*) gemiddelde waarde onroerend goed WOZ-tijdvak 1 januari 2019 op basis van waardepeildatum
01 januari 2018. Deze geeft de marktontwikkeling tussen 1 januari 2017 en 1 januari 2018.

Uit bovenstaande vergelijking blijkt dat onze gemeente vooral een hogere rioolheffing heeft. Dit wordt deels veroorzaakt door de bebouwing in onze gemeente. Er zijn relatief weinig aansluitingen per kilometer riool. Dit in tegenstelling tot andere gemeenten. Door de dichte bebouwing is het aantal aansluitingen per kilometer riool veel hoger. Gevolg hiervan is dat we relatief hoge kosten moeten maken om ons riool te onderhouden. Voorts leidt de keuze in het GRP voor de vorming van de spaarvoorziening tot hogere kosten.

Voor de onroerendezaakbelasting ligt het te heffen percentage in onze gemeente in 2019 4,13% onder het landelijk gemiddelde. Het lage OZB-tarief en de hoge waarde van het onroerend goed maakt dat de gemeente een hoge onbenutte belastingcapaciteit heeft (de ruimte die er is om de OZB naar een maximum te verhogen). Gemeenten waar de gemiddelde waarde van het onroerend goed hoog is, hebben het nadeel dat ze hiervoor worden gekort op hun algemene uitkering. Dit vanuit de gedachte dat deze gemeenten de mogelijkheden hebben om via de OZB extra middelen binnen te halen.

De waarde van ons onroerend goed ligt ongeveer 33% boven het landelijk gemiddelde.
Hierdoor betaalt de inwoner in onze gemeente uiteindelijk toch relatief veel OZB.

We zien dat onze gemeente op de COELO-ranglijst door vergelijkbare gemeenten wordt omringd. De karakteristieken van deze gemeenten brengen met zich mee dat deze gemeenten altijd hoog scoren op de plaatsingslijst van COELO.

Op 1 januari 2020 begint een nieuw WOZ-tijdvak met waardepeildatum 1 januari 2019. Deze geeft de marktontwikkeling tussen 1 januari 2018 en 1 januari 2019.

In de onderstaande tabel geven wij inzicht in de stijging van de lastendruk voor eigenaren van woningen op basis van een éénpersoonshuishouden met een gemiddelde WOZ-waarde van
€ 385.000,- met waardepeildatum 1 januari 2019 (waardepeildatum 1 januari 2018 = € 353.000,-).

Ontwikkeling Lastendruk eenpersoonshuishouden op basis van € 385.000         (€)

Op 1 januari 2020 begint een nieuw WOZ-tijdvak met waardepeildatum 1 januari 2019. Deze geeft de marktontwikkeling tussen 1 januari 2018 en 1 januari 2019.

In de volgende tabel geven we inzicht in de stijging van de lastendruk voor eigenaren van woningen op basis van een meerpersoonshuishouden, met een gemiddelde WOZ-waarde van € 385.000,- met waardepeildatum 1 januari 2019 (waardepeildatum 1 januari 2018 = € 353.000,-).

Ontwikkeling Lastendruk meerpersoonshuishouden op basis van € 385.000         (€)